Instacart IPO: hạ giá để kiểm tra sự thèm muốn của Phố Wall đối với các công ty công nghệ mới

Thương vụ chào bán lần đầu ra công chúng định giá công ty giao hàng tạp hóa Mỹ chưa bằng 1/4 giá hồi năm 2021.

Instacart đã đặt giá cho đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của mình, định giá công ty giao hàng tạp hóa trực tuyến ở mức 9,3 tỷ USD, chưa bằng 1/4 mức định giá mà công ty đạt được trong vòng gọi vốn tư nhân 2 năm về trước. Thương vụ IPO sắp tiến hành được coi là một phép thử thị trường cho các công ty công nghệ chuẩn bị niêm yết.

Công ty thương mại điện tử có trụ sở tại San Francisco đang được các tập đoàn công nghệ tư nhân khác và các nhà đầu tư của họ theo dõi chặt chẽ. Họ tin rằng thương vụ này có thể mở đầu cho một làn sóng IPO với mức định giá vốn cổ phần thấp hơn nhiều so với mức định giá mà các nhà đầu tư mạo hiểm đã trả trong thời kỳ bùng nổ toàn ngành khi đại dịch Covid tràn lan khắp toàn cầu.

Hôm thứ Hai, Instacart đã công bố sẽ chào bán 22 triệu cổ phiếu, tương đương 8% cổ phần của công ty, với mức giá từ 26 đến 28 USD/cổ phiếu. Việc chào bán số cổ phần này sẽ huy động được 616 triệu USD và định giá công ty ở mức từ 7,17 tỷ USD đến 7,73 tỷ USD. Cổ phiếu dự kiến sẽ bắt đầu giao dịch vào tuần tới.

Trên cơ sở pha loãng hoàn toàn, nếu tất cả quyền chọn mua cổ phiếu và các quyền khác được thực hiện, đợt IPO sẽ định giá công ty lên tới 9,3 tỷ USD. Phạm vi giá này gây tổn hại nghiêm trọng cho các nhà đầu tư mạo hiểm đã mua số cổ phiếu trị giá 265 triệu USD của công ty dựa trên mức định giá 39 tỷ USD vào năm 2021.

Việc chào bán cổ phiếu Instacart, với các sự kiện truyền thông cho nhà đầu tư bắt đầu trong tuần này, là một trong những phép thử đầu tiên đối với tâm lý nhà đầu tư dành cho các công ty khởi nghiệp công nghệ được các quỹ đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn trên thị trường đại chúng trong khoảng hai năm tới.

Thương vụ Instacart đã được thông báo sau khi công ty thiết kế chip có trụ sở tại Anh, ARM, mở đường cho làn sóng IPO mới. Công ty bán dẫn sẽ niêm yết trong tuần này với mức định giá dự kiến lên tới 52 tỷ USD. Với giá trị này, ARM sẽ trở thành công ty niêm yết mới lớn nhất trong năm.

Eric Liaw, thành viên hợp danh của công ty đầu tư mạo hiểm VC Group IVP, cho biết: “Sự đón nhận mạnh mẽ dành cho ARM là điều kiện cần nhưng chưa đủ để các công ty được các quỹ đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn tham gia thị trường.” Nhiều công ty đầu tư mạo hiểm coi Instacart là thước đo tốt hơn ARM về sự thèm muốn của Phố Wall đối với các công ty công nghệ mới. ARM đã là một doanh nghiệp trưởng thành và có lợi nhuận, đang được đưa trở lại thị trường đại chúng bởi một chủ sở hữu duy nhất, tập đoàn SoftBank của Nhật Bản.

Kyle Stanford, nhà phân tích chính của công ty dữ liệu thị trường tư nhân PitchBook cho biết: “[Instacart] sẽ là một chỉ báo tốt về những gì các nhà đầu tư trên thị trường đại chúng đang tìm kiếm. Nếu có kết quả yếu kém, thương vụ sẽ khép lại cách cửa đối với các công ty được quỹ đầu tư mạo hiểm hậu thuẫn. Nếu có kết quả tốt, một vài công ty khác có thể nộp hồ sơ.”

VC Group IVP, do cựu giám đốc điều hành Facebook Fidji Simo đứng đầu, đã cắt giảm mức định giá của mình xuống còn 12 tỷ USD như một phần của hoạt động kế toán nội bộ vào đầu năm nay. Điều đó có thể đã thúc đẩy một số nhà đầu tư mạo hiểm bút toán giảm một phần giá trị cổ phần của họ. Tuy nhiên, những nhà đầu tư đó sẽ buộc phải thừa nhận mọi khoản lỗ đối với khoản đầu tư của họ vào Instacart khi công ty IPO.

Sequoia Capital và Khosla Ventures, hai trong các quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu của Thung lũng Silicon, đã tham gia vào phần lớn các vòng gọi vốn của Instacart kể từ vòng gọi vốn quan trọng đầu tiên vào năm 2013 mà vẫn thu được lợi nhuận từ đợt IPO này mặc dù giá trị đã giảm mạnh so với năm ngoái.

Nhiều quỹ đầu tư khác đã tham gia trong những năm sau đó khi giá trị của công ty tăng lên. Ví dụ: D1 Capital bắt đầu đầu tư vào năm 2018, trong khi các quỹ tương hỗ như Fidelity và T Rowe Price đầu tư lần đầu tiên vào năm 2020, theo dữ liệu từ PitchBook. Theo PitchBook, hơn một chục quỹ nhỏ hơn đã đầu tư lần đầu tiên vào thời điểm Instacart đạt mức định giá đỉnh điểm vào năm 2021. Instacart đã huy động được tổng cộng hơn 2,7 tỷ USD từ nhà đầu tư.

Theo một người quen thuộc với vấn đề này, Sequoia sở hữu khoảng 15% cổ phần của Instacart, tương đương 51 triệu cổ phiếu, biến quỹ thành một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm ủng hộ lớn nhất cho công ty khởi nghiệp này. Người này cho biết công ty đã đầu tư khoảng 300 triệu USD vào Instacart trong các vòng gọi vốn, kể cả vào năm 2021. Nếu Instacart được niêm yết ở mức định giá 10 tỷ USD, số cổ phần hiện tại của Sequoia sẽ có giá trị khoảng 1,5 tỷ USD.

Trong một động thái khác thường, Sequoia và một số nhà đầu tư tư nhân khác ủng hộ Instacart sẽ mua thêm cổ phiếu tại đợt IPO. Theo hồ sơ của công ty, nhóm này, bao gồm Norges Bank, TCV, Valiant Capital và D1 Capital, sẽ mua khoảng 400 triệu USD cổ phiếu Instacart với tư cách là các nhà đầu tư nền tảng.

Các tổ chức đầu tư mạo hiểm thường rút tiền đầu tư sớm khi các công ty trong danh mục đầu tư của họ niêm yết. Động thái này cho thấy sự lạc quan rằng Instacart có thể tăng giá trên thị trường đại chúng. Một người quen thuộc với đợt IPO của Instacart cho biết định giá đã được cắt giảm mạnh so với năm 2021 bất chấp việc tập đoàn này báo cáo lợi nhuận lần đầu tiên trong năm nay.

Theo hồ sơ báo cáo gần đây, thu nhập đã cải thiện từ khoản lỗ ròng 74 triệu USD trong nửa đầu năm 2022 thành khoản thu nhập ròng 242 triệu USD trong nửa đầu năm nay. Theo người này cho biết, những công ty khởi nghiệp công nghệ ở giai đoạn cuối hy vọng được niêm yết trong khi báo lỗ có thể phải đối mặt với mức định giá IPO thậm chí còn khó khăn hơn.

Người đứng đầu một quỹ đầu tư quốc gia lớn đã đầu tư vào nhiều công ty gần đây cho biết: “Instacart có những đặc điểm bị ghét trong hai năm qua: tạp hóa, giao hàng, logistics hoặc vận hành – tất cả những công ty này từng là con cưng nhưng giờ đang bị xa lánh. [Instarcart] là công ty đầu tiên bước ra ánh sáng. Nó sẽ rất quan trọng.”

Instacart là một trong những công ty khởi nghiệp đốt vốn đầu tư mạo hiểm để theo đuổi tốc độ tăng trưởng nhanh chóng trong những năm bùng nổ kéo dài đến cuối năm 2021, đồng thời đạt được mức định giá hàng tỷ đô la vào lúc đó. Kể từ đó, các công ty khởi nghiệp đã buộc phải cắt giảm đáng kể chi phí, giảm quỹ đạo tăng trưởng và định giá thấp hơn nhiều do suy thoái kinh tế tàn phá các cổ phiếu công nghệ đại chúng và khiến nguồn vốn đầu tư mạo hiểm cạn kiệt. Tuần trước, có tin Getir, một công ty khởi nghiệp giao hàng tạp hóa có trụ sở tại Thổ Nhĩ Kỳ, đã cắt giảm định giá từ mức 11,8 tỷ USD hồi đầu năm ngoái xuống còn 2,5 tỷ USD khi huy động được 500 triệu USD vốn mới.

Trong môi trường khắc nghiệt hơn này, nhiều công ty khởi nghiệp đã phản đối việc huy động vốn mới để tránh bị giảm giá trị liên quan. Nếu Instacart có thể niêm yết thành công ở mức định giá thấp hơn mức giá huy động vốn tư nhân cao nhất của mình, nó sẽ tạo tiền lệ quan trọng cho các ứng cử viên IPO khác. Công ty tự động hóa marketing Klaviyo cũng đã công bố giá IPO vào thứ Hai. Họ cho biết sẽ bán 19,2 triệu cổ phiếu với giá từ 25 đến 27 USD/cổ phiếu. Mức giá này sẽ định giá công ty ở khoảng 6,3 tỷ USD. Gần nhất, công ty đã được định ở mức 9,5 tỷ USD.

Theo các nhà đầu tư của các công ty đó, một số công ty khác, bao gồm công ty phần mềm Databricks và công ty khởi nghiệp xác minh danh tính Socure, nằm trong số những công ty khởi nghiệp có thể niêm yết nếu đợt IPO của Instacart thành công. Các ngân hàng bảo lãnh IPO của Instacart, do Goldman Sachs và JPMorgan đứng đầu, sẽ bắt đầu tiếp thị công ty tới nhà đầu tư trong tuần này. Công ty có kế hoạch niêm yết trên Nasdaq với mã chứng khoán CART.

Huân Hà - theo ft